ทำความเข้าใจภาวะซึมเศร้าหลังคลอด
การมีลูกเป็นช่วงเวลาที่เต็มไปด้วยความสุข ความตื่นเต้น และความเปลี่ยนแปลงในชีวิต อย่างไรก็ตาม สำหรับคุณแม่หลายคน ช่วงหลังคลอดอาจนำมาซึ่งปัญหาทางอารมณ์ที่ไม่คาดคิด เช่น ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด (Postpartum Depression - PPD) ซึ่งไม่ได้ส่งผลกระทบต่อคุณแม่เพียงคนเดียว แต่ยังอาจส่งผลต่อคุณพ่อหรือคู่ชีวิตด้วย การสนับสนุนซึ่งกันและกันในช่วงเวลานี้เป็นสิ่งสำคัญต่อสุขภาพจิตของทั้งสองฝ่ายและความเป็นอยู่ที่ดีของลูกน้อย
ภาวะซึมเศร้าหลังคลอดคืออะไร ?
ภาวะซึมเศร้าหลังคลอดเป็นภาวะสุขภาพจิตที่สามารถเกิดขึ้นกับคุณแม่หลังคลอด โดยแตกต่างจาก "อาการเศร้าหลังคลอดชั่วคราว" (Baby Blues) ซึ่งทำให้เกิดอารมณ์แปรปรวน เศร้า และกังวลเป็นระยะเวลาสั้นๆ แล้วหายไปประมาณสองสัปดาห์ ในขณะที่ PPD มักจะยาวนานขึ้นและมีอาการรุนแรงมากขึ้น ซึ่งอาจต้องได้รับการดูแลจากผู้เชี่ยวชาญ
อาการของ Postpartum Depression - PPD
• รู้สึกเศร้าและสิ้นหวังเป็นเวลานาน
• อารมณ์แปรปรวนอย่างรุนแรง
• อ่อนเพลียหรือนอนไม่หลับ
• เบื่ออาหารหรือรับประทานมากเกินไป
• รู้สึกผิดหรือไร้ค่า
• มีความวิตกกังวลหรืออาการตื่นตระหนก
• รมีความคิดทำร้ายตัวเองหรือลูก (ในกรณีที่รุนแรง)
แม้ว่าภาวะนี้จะเกิดขึ้นกับคุณแม่เป็นหลัก แต่คุณพ่อก็สามารถประสบกับภาวะซึมเศร้าหลังคลอดได้เช่นกัน โดยเฉพาะจากความเครียดในการปรับตัวกับบทบาทใหม่ ความอดนอน และความรู้สึกว่าตัวเองช่วยเหลือคู่ชีวิตไม่ได้
วิธีที่พ่อและแม่สามารถช่วยเหลือกันและกัน
การรับมือกับภาวะซึมเศร้าหลังคลอดต้องอาศัยความร่วมมือของทั้งสองฝ่าย พ่อและแม่สามารถช่วยเหลือกันได้โดยการปฏิบัติตามแนวทางต่อไปนี้
1. เปิดใจพูดคุยกัน
การสื่อสารอย่างเปิดเผยเกี่ยวกับความรู้สึกและปัญหาที่เผชิญสามารถช่วยให้ทั้งสองฝ่ายรู้สึกเข้าใจกันมากขึ้น คุณแม่ควรกล้าที่จะบอกความรู้สึกของตนเองโดยไม่ต้องกลัวว่าจะถูกตัดสิน ขณะเดียวกันคุณพ่อก็ควรแชร์ความกังวลของตนเองด้วย การพูดคุยกันอย่างจริงใจช่วยลดความโดดเดี่ยวและเสริมสร้างความสัมพันธ์ที่ดีขึ้น …
2. ขอความช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญร่วมกัน
PPD เป็นภาวะทางการแพทย์ที่อาจต้องได้รับการรักษา การไปพบแพทย์หรือเข้ารับคำปรึกษาทางจิตวิทยาร่วมกันสามารถช่วยให้คุณแม่รู้สึกได้รับการสนับสนุน และทำให้คุณพ่อเข้าใจถึงปัญหานี้มากขึ้น …
3. แบ่งเบาภาระกันและกัน
การดูแลทารกเป็นภาระที่หนัก คุณพ่อสามารถช่วยแบ่งเบาภาระด้วยการเปลี่ยนผ้าอ้อม ป้อนนม (หากใช้ขวดนม) หรือช่วยกล่อมลูกนอนในช่วงกลางคืนเพื่อให้คุณแม่ได้พักผ่อน …
4. สนับสนุนการดูแลตัวเองของกันและกัน
ทั้งคุณพ่อและคุณแม่ต่างต้องการเวลาพักผ่อน คุณแม่ควรได้รับโอกาสให้หลับพักผ่อน อาบน้ำอุ่น หรือทำกิจกรรมที่ช่วยให้รู้สึกผ่อนคลาย ในขณะเดียวกัน คุณพ่อก็ควรได้รับเวลาพักจากภาระหน้าที่เพื่อดูแลสุขภาพจิตของตนเอง …
5. สร้างเครือข่ายสนับสนุน
การได้รับความช่วยเหลือจากครอบครัว เพื่อน หรือกลุ่มสนับสนุนสำหรับพ่อแม่มือใหม่สามารถช่วยลดความเครียดได้ การขอความช่วยเหลือ เช่น การให้ญาติช่วยทำอาหารหรือดูแลลูกชั่วคราว จะช่วยให้คุณพ่อคุณแม่มีเวลาพักมากขึ้น …
6. รู้ว่าเมื่อใดควรขอความช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญ
หากอาการของ PPD ไม่ดีขึ้นหรือรุนแรงขึ้น ควรขอความช่วยเหลือจากแพทย์หรือที่ปรึกษาทางจิตวิทยา การบำบัด การให้คำปรึกษา หรือในบางกรณี การใช้ยา สามารถช่วยให้คุณแม่ฟื้นตัวได้ …
ภาวะซึมเศร้าหลังคลอดเป็นประสบการณ์ที่ท้าทาย แต่ด้วยความร่วมมือ การสื่อสาร และการขอความช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญ คุณพ่อและคุณแม่สามารถผ่านพ้นช่วงเวลานี้ไปด้วยกันได้ การขอความช่วยเหลือไม่ใช่ความอ่อนแอ แต่เป็นสิ่งสำคัญในการดูแลสุขภาพจิตของทั้งสองฝ่าย การให้การสนับสนุนซึ่งกันและกันจะช่วยสร้างสภาพแวดล้อมที่เต็มไปด้วยความรักและความมั่นคงสำหรับลูกน้อย